"Konstanz is de stad met de meeste uren zon"
Ervaringsbericht van Guido Keijzer, die in 2013 in Konstanz studeerde.
Mijn Duitslandreis begon op 1 september 2013. Na een lange autorit van Delft naar het zuiden van Duitsland arriveerden mijn ouders en ik in Konstanz en konden we op tv nog net een stukje van het debat tussen de bondskanselierskandidaten Merkel en Steinbrück meepakken. De volgende dag betrok ik mijn studentenkamer aan de Hindenburgstraße, in het midden van het universiteitsstadje. Met de studentenkamer die je van Studentenwerk Seezeit krijgt toegewezen moet je geluk hebben – net als met de huisgenoten. Ik kwam gelukkig in een WG met drie huisgenoten, waar altijd wel Duitse vrienden op bezoek kwamen, wat het kennismaken met Duitsers vergemakkelijkte en mijn kennissen- en vriendenkring in Konstanz al snel vergrootte. Het is echter raadzaam om van tevoren iets op de particuliere markt te zoeken, want weigeren kun je een kamer van het Studentenwerk in principe niet.
Op 3 en 4 september vonden de Stammtisch-avonden plaats. Deze avonden aan het kleine haventje waren georganiseerd door de international office van de universiteit om de internationale studenten onder het genot van een drankje met elkaar kennis te laten maken. Bovendien was het een uitgelezen mogelijkheid om je LEI-buddy te ontmoeten. Van tevoren kon je je aanmelden bij de LEI (Local Erasmus Initiative) om je door een Duitse student(e) die ongeveer hetzelfde studeert wegwijs te laten maken in de stad en op de universiteit.
Op 5 september was het eerste bezoek aan de campus, trouwens een architectonische kakofonie. Iedereen kreeg een map mee met informatie en formulieren voor de komende tijd. Van het begin tot het eind was alles goed door de international office geregeld, met name ook door de (studenten)-tutoren die elk verantwoordelijk waren voor een werelddeel. Op deze dag werden ook de taaltoetsen gemaakt voor de plaatsing in de taalklasjes. Ik kwam in groep M terecht (A laagste niveau, O hoogste niveau) en volgde vier weken van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur de goed verzorgde Duitse taalcursus.
In deze eerste weken werden alle bureaucratische zaken door de Universiteit Konstanz afgehandeld, zoals het inschrijven bij de gemeente en het tekenen van het huurcontract. Er werden rondleidingen door de universiteit gegeven, ze lieten zien hoe de bibliotheek functioneert en waar precies de mensa zit. Daarnaast werden er voor de zaterdagen uitstapjes georganiseerd naar bijvoorbeeld Reichenau, Freiburg, St. Gallen, Hohenzollern en Tübingen.
Omdat Konstanz diep in het zuiden van Duitsland ligt en de nazomer prachtig was, hebben we de eerste weken veelvuldig buiten gebarbecued, zijn we van de Fahrradbrücke gesprongen en hebben we in de Rijn gezwommen. ‘Helaas’ was ik er in het wintersemester, want ik kan mij voorstellen hoe fijn het in Konstanz is in de zomer. Konstanz is overigens de Duitse stad met de meeste uren zon, heb ik mij laten vertellen.
Het wintersemester begon pas midden oktober. Nieuw was voor mij dat je zelf de vakken moet kiezen die je wilt volgen. De eerste collegeweek was dan ook vrij chaotisch. Ik heb zelf alleen maar Seminare gekozen omdat de Klausuren van de Vorlesungen midden februari zouden plaatsvinden, de periode waarin ik zou vertrekken. Van het onderwijs zelf heb ik genoten: veel inhoudelijker dan bij mijn eigen opleiding, met een hoogleraar voor de kleine klas. In Duitsland had ik het gevoel dat ze willen dat je iets bijgebracht wordt, in Nederland voornamelijk dat er wordt gezorgd dat je zo snel mogelijk je bachelor haalt en dat wat je qua kennis opdoet niet bijzonder relevant is.
Het stadje is, doordat het aan de Zwitserse grens ligt, in de Tweede Wereldoorlog gespaard gebleven – de oude binnenstad is hierdoor nog intact. De Münsterkerk is prachtig en het is heerlijk verdwalen in de pittoreske steegjes, behalve op zaterdag – dan komen alle Zwitsers inkopen doen en is de Altstadt onbegaanbaar gebied. Hierdoor is Konstanz trouwens een van de duurste steden van Duitsland. Blijkbaar zijn de studentenkamers voor Duitse begrippen ook aan de prijzige kant. Ik betaalde 310 euro per maand voor mijn ruime kamer.
De omgeving zelf is prachtig. De stad ligt aan het Bodenmeer en op heldere dagen heb je een geweldig uitzicht op de Alpen. Op zomerse dagen is het aan te bevelen om bijvoorbeeld met de veerboot Meersburg en het kasteel te bezoeken, heerlijke groente te kopen op Reichenau en het bloemeneiland Mainau met ontelbare vlinders te bezichtigen. Wil je in de stad blijven, kun je altijd door de Altstadt met een ongelofelijke hoeveelheid speciaalzaakjes slenteren of in het kleine stadspark en langs de Rijn bij de fietsbrug relaxen. ’s Avonds kun je terecht in de vele bars en cafés – in Konstanz vind je bijzonder veel horecazaken voor het aantal inwoners. Ikzelf was het vaakst te vinden in een ouderweste Kneipe genaamd Casba, waar het allesbehalve hip was en je de lokale stamgasten er zo uit kon pikken. Drankjes waren er goedkoop en na verloop van tijd waren we – de Israeli (de tofste internationals die ik heb leren kennen) en ik – bevriend met alle bekende gezichten.
Als Erasmusstudent is het verleidelijk om heel veel met andere Erasmusstudenten te doen, maar ikzelf had al bij voorbaat ervoor gekozen om zoveel mogelijk met Duitsers om te gaan om de taal goed te leren. In het geval van Konstanz is het interessant om met LKM*-studenten van de universiteit en de architectuur- en KD**-studenten van de HTWG (Hochschule für Technik, Wirtschaft und Gestaltung) aan te pappen, zij organiseerden de leukste WG-feestjes. Verder zijn qua uitgaan de nachtclubs Kula, Neuwerk en Kantine aan te bevelen. Elke week waren er wel twee à drie goede muziekavonden. Het jammere is alleen dat het publiek nogal eenzijdig is, eigenlijk voor 95 procent student. Los is het nooit echt gegaan. Maar voor 8 euro kun je met de private buslijn Meinfernbus van Konstanz binnen een uur naar het meer grootstedelijke Zürich, een fantastische en veelzijdige maar ook ongelofelijk dure stad.
Met de uitstapjes en het uitgaan, waarbij eigenlijk wordt verondersteld dat je gewoon meegaat, is het hebben van een smalle beurs een grote handicap. Met de DIA-beurs kon ik het gelukkig bolwerken, maar bedanken moet ik ook de goedkopere maar nog steeds kwalitatief goede Duitse Lebensmittel. Zelf ben ik niet veel uit eten of naar fancy barretjes gegaan, dat scheelt namelijk a) geld en b) is eten met een grote groep en het doen van een drankje ergens in een WG of in een park net zo leuk, zo niet leuker.
Mijn eigen toekomst zie ik, helemaal na mijn verblijf in Konstanz, in Duitsland. Indien ik mijn bachelor dit jaar met succes afrond, zou ik hierna graag willen beginnen met de master Nederland-Duitsland-Studies. Het eerste jaar is in Nijmegen, tweede in Münster. Ik kijk daar nu al naar uit.
*LKM staat voor ‘Literatur-Kunst-Medien’.
** KD staat voor ‘Kommunikationsdesign’.