"Ik heb vele goede herinneringen aan de gezellige en open sfeer"

Waldo studeerde in het zomersemester 2020 aan de Freie Universität in Berlijn als onderdeel van zijn master Filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. 

Hoe was het om vanwege corona online onderwijs te krijgen?

Ik heb online twee colloquia (discussiebijeenkomsten) bijgewoond rondom het thema ‘filosofische perspectieven in een pandemie’. Ik vond het heel interessant om over dit thema met anderen te discussiëren, ook al was het online lastiger om echt een dialoog te voeren en was ik vooral in het begin nog wat onzeker over mijn Duits. Toch heb ik er uiteindelijk veel van geleerd, en ben ik blij dat ik toch enkele docenten en studenten heb kunnen spreken over deze thema’s

Heel enthousiast was ik verder over twee vakken speciaal voor uitwisselingsstudenten, één over de Weimarrepubliek en een andere over de geschiedenis van milieubewegingen in Duitsland. Achteraf had ik misschien liever nog meer van deze vakken gevolgd, over Berlijn als multiculturele stad bijvoorbeeld of over de nog steeds merkbare gevolgen van de Berlijnse muur. Ik vond het wel jammer dat hier minder discussie plaatsvond. Ik denk dat online onderwijs ook voor mijn studiegenoten de drempel verhoogde om te spreken.

Wat heb jij buiten je studie in Berlijn beleefd?

In Berlijn woonde ik in een studentencomplex, een stuk buiten het centrum van de stad. Dat had als voordeel dat ik me niet zo snel eenzaam voelde. Maar omdat er veel internationale studenten woonden was doe voertaal vaak Engels en had het ook een internationale sfeer. Het gevaar is dan dat je alleen in de supermarkt Duits spreekt, wat niet de beste oefening omdat je met mondkapje op niet goed te verstaan bent.

Ik had me daarom direct al voorgenomen om dingen te ondernemen waarbij ik meer met Duitsers in contact zou kunnen komen. Toen door de coronamaatregelen het openbare leven tot stilstand kwam, werd dat echter lastiger. Ineens was het doel juist om contact te vermijden. Bovendien moest ik een tijdje terug naar Nederland, waarmee mijn uitwisseling beëindigd leek voordat hij goed en wel begonnen was.

Toen ik later terugkwam, vond ik toch nieuwe manieren om de stad te ontdekken en Duitsers te ontmoeten. Veel van Berlijn heb ik op de fiets verkend, want er zijn veel mooie parken, bossen en meertjes. Zo heb ik bijvoorbeeld in twee dagen de Berliner Mauerweg afgefietst. Bij een bewaarde DDR-wachttoren ontmoette ik een man die zijn hele leven in Oost-Duitsland vlak bij de  grens met West-Berlij woonde. Hij vertelde anekdotes over zijn leven aan de oostkant van de muur. Dat was nog eens iets anders dan bordjes lezen in een museum!

Ook vond ik het leuk om ’s avonds naar het centrum te gaan om wat te wandelen en aan een rivier of kanaal te zitten. Ik heb vele goede herinneringen aan de gezellige en open sfeer die heerste op zulke plekken.

Wat zou je andere studenten aanraden die naar Duitsland, of meer specifiek naar Berlijn, willen gaan?

Voor Duitsland in het algemeen raad ik studenten aan de taal zo goed mogelijk eigen te maken en tijdens je verblijf regelmatig te oefenen. Hoewel ik geen taalbuddy heb kunnen vinden en ook geen taalcursus heb gevolgd, heb ik daarom juist wel veel andere dingen geprobeerd. Dat vereist een zekere inspanning, zeker als je een kamer hebt in een studentencomplex, maar alleen zo kun je echt het meeste halen uit je Duitslandervaring. Daarnaast denk ik dat het goed is om je hoe dan ook te verdiepen in de geschiedenis van Duitsland. De Nederlanden hoorden immers ook een tijd tot het Heilige Roomse Rijk, maar ook in de geschiedenis van heel Europa vormt Duitsland de spil. Tot slot raad ik aan om je te verdiepen in de literatuur die in de Duitse taal is ontstaan. Ik ben via de Duitse filosofen geïnteresseerd geraakt in Duitsland, maar ook buiten de filosofie om heeft Duitsland cultureel en maatschappelijk enorm veel te bieden.

Voor Berlijn specifiek raad ik aan om een keer door de stad te wandelen als het vroeg is, dan is de sfeer heel anders dan overdag als het een drukte van jewelste is. Maar ook om dat juist te doen later op de avond, met name langs de Spree of het Landwehrkanal. Verder denk ik dat je de stad vooral voor jezelf moet ontdekken op de manier die bij je past. Historisch en cultureel is er denk ik voor ieder enorm veel te zien. De parken en de natuur rondom de stad zijn daarnaast fijn voor diegenen die zoeken naar ontspanning en rust. Tot slot raad ik aan om, als je de tijd hebt, tijdens je verblijf misschien nog een andere stad in Duitsland of Polen te bezoeken.